Асарҳои Мирзо Турсунзода

Достони «Ҷони ширин»

Шахсияти шоири ватандӯст Мирзо Турсунзода дар он зоҳир мешавад, ки меҳру муҳаббаташ нисбати Тоҷикистон дар достони «Ҷони ширин» ва дигар шеърҳои ӯ баръало ба мушоҳида мерасад. Мирзо Турсунзода доираи мавзӯъ ва масъалаҳои адабиёти муосири тоҷикро вусъат дода, манзараҳои гуногуни ҳаёти мамлакатҳои хориҷиро бо афкори нав ва аз дидгоҳи тоза ба адабиёти мо ворид сохт ва ба ин васила мактаби нави адабиро ба вуҷуд овард. Сабақи дигари ин мактаби адабӣ иборат аз он аст, ки шеъру сиёсатро ба ҳам омезиш дода, адабиётро ҳамчун воситаи муассири муттаҳид кардани ҷомеа ва ташаккули афкори умум неруманд гардонид.

Мавзӯи сулҳу ваҳдат, накукориву созандагӣ ҳамчун шиори мардуми фарҳангпарвару тамаддунсози тоҷик ба осори адиби башардӯстӣ мо ҷилои тоза мебахшад. Барои мутолиа ва шунидани достони «Ҷони ширин» лутфан ба ин ҷо ворид шавед. 

____________________________________________________________________________________________________________________________________

Достони “Ҳасани Аробакаш”

Ҳасани Аробакаш саргузашти мардеро нақл мекунад, ки зиндагии худро бо аспу ароба тавассути кашинодани мусофирон ё молу коло пеш мебурд. Новобаста аз он, ки  Ҳасан марди хуб ва яқинан писанддидаи ҳамсоягонаш буд, аммо ӯ дар гузашта дармонда буд. Атрофиён аз ӯ суол мекарданд, ки барои чӣ вай ҳанӯз ҳам аробаи худро мекашид, дар ҳоле, ки мошинҳо ва қатораҳо метавонистанд ҷойгузин бошанд. Аммо ӯ ҳамоно побанди аробааш буд. Равобити асосии ӯ бо аспаш Рахш, ятиме мисли худаш, ки ӯро ба воя расонидаву мисли дӯсташ муносибат мекард. Маҳз садоқат ба Рахш муҷиби он буд, ки ӯ ба тағйирот чандон майл надошта, чунин тарзи ҳаётро (кӯҳна) афзал медонист.

Ҳасан ятимону камбизоатони гуруснаро муҳофизат мекард ва ба онҳо кӯмак мерасонд. Новобаста аз он, ки тарзи зиндагиаш чандош пешрафта набуд, аммо ӯ ҷаҳонбинии фарох дошт. Ҳасан ошиқи Саодат буд. Ӯ аз дилдодааш хоҳиш мекунад, ки ӯро интизор шавад, то ӯ тавонад кори худро идома дода, бад-ин васила маблағи лозимаро барои издивоҷ ба даст орад.  Вале пас аз муддат ғайб задани Ҳасан, холаи Саодат сари масъалаи издивоҷи ҷиянаш бо нафари дигареро ба миён мегузорад. Саодат аз ин ҳолат чизеро нафаҳмида мегурезад ва бо мақсади идомаи таҳсилу тақвияти имкониятҳои дигар занон ба дугонааш Зайнаб ҳамроҳ мешавад.  Вақте, ки Ҳасан бармегардад,  дигар Саодатро на дар либоси миллӣ, балки бо либоси нафиси муосир (юбка) ва мӯи сари ородода мебинад. Вай бо тааҷҷуб дар фикри он мешавад, ки оё ӯ метавонад ба олами ин хонум мувофиқат кунад ё дар шеваи қаблии худ боқӣ бимонад. Ӯ ҳамоно аробаи худро мекашид ва дар ҳолати зарурат ба коре дахолат мекард. Доштани чунин қаҳрамон воқеан хуш аст. Камбудиҳои ӯ равшананд ва хислатҳо ӯ корҳои ҷасуртарро анҷом медоданд. Махсусан Зайнаб, ки барои принсипҳои худ ҷон медиҳад. Аммо ин тарзи нармтабиатӣ ва меҳрубонӣ, ки ҷаҳонро чарх мезанад ба мо имкон медиҳад, ки онро новобаста аз норасоии худпарастӣ бе интиқод нигарем.

Шумо мехоҳед аз фарҷоми тақдири Ҳасани Арбокаш огаҳ шавед, пас барои мутолиаи достони «Ҳасани Арбокаш» дар сиғаи электронӣ лутфан ба ин ҷо ангушт занед.